Periler Ülkesi: Kapadokya

Önce tektonik hareketlerin, ardından rüzgâr, yağmur ve akarsuların ve en sonunda da insanoğlunun elinden geçerek bugünkü şeklini almış peri bacaları ve tarihi dokusu ile masalsı bir mirastır Kapadokya. Bugün; Aksaray, Kayseri, Kırşehir, Nevşehir ve Niğde illerinin sınırlarında olan Kapadokya; Avanos, Derinkuyu, Göreme, Ihlara, Kaymaklı, Uçhisar, Ürgüp gibi keşfedilmesi gereken çeşitli bölgeler üzerine kurulmuştur. Peri bacaları, yöresel lezzetleri, şarapları, uçan balonları ve ilginç doğal yapısı ile Kapadokya; ziyaretçileri için coğrafi bir keşfin yanı sıra ATV safarisi, binicilik benzeri macera sporlarının ve gurme lezzetlerin de bulunabildiği nadide bir destinasyondur. Bölgenin paleolitik döneme kadar uzanan tarihi, Kapadokya ve civarının beşerî ve dini tarih açısından geçirdiği evreleri bize yansıtan önemli bir unsurdur. Nereleri görmeli? Göreme Açıkhava Müzesi Hemen hemen her kayanın içinde bir kilise, şapel, yemekhane, mutfak ya da yaşam alanlarına ve bunlara ek olarak pek çok kafe, bar ve restorana rastlayabileceğiniz Göreme Açık Hava Müzesi; manastır eğitim sisteminin başladığı yer olarak bilinmektedir. Hristiyan toplumunun önemli rahiplerinden Aziz Basil’in doktrinleri bu bölgeden yayılmış; Soğanlı, Ihlara gibi bölgelerde de uygulanmaya başlanmıştır. Günlük hayattan uzak olmayan bir dini inanç seçen bu azizler ve bölge halkı, böylece taş evler ve mekânlar yaratarak önemli yerleşim merkezleri kurmuşlardır. Bunlar arasında Aziz Basil Kilisesi, Aziz Barbara Kilisesi, Çarıklı Kilise, Elmalı Kilise, Karanlık Kilise, Kızlar ve Erkekler Manastırı, Tokalı Kilise ve Yılanlı Kilise müzede keşfedilecekler arasındadır. Zelve Açıkhava Müzesi Peri bacalarına olan hayranlığınızı doyuracak olan bölge, Zelve Açıkhava Müzesi’dir. Zelve’de, ikonaklastik dönemde yapılan kilise ve manastırları keşfedebilirsiniz. 3 vadiden oluşan ve vadi duvarlarında yaşam alanlarını barındıran Zelve Açık Hava Müzesi, Kapadokya gezinizin unutulmazları arasında yer alacaktır. Çavuşin Romalı askerlerin Hristiyanlaşan halka yapmış olduğu baskılar nedeniyle önce rahiplerin ve ardından Hristiyan halkın bereketli topraklarını arkalarında bırakarak tüf kayaları oymak suretiyle buralara yerleşmesiyle Çavuşin’de bir yerleşim merkezi oluşmuştur. Halk; evlerini buralara oymuş, verimsiz topraklardan verim alabilmek için güvercinlikler oluşturup güvercin gübrelerinden faydalanmış, rahatlıkla ibadetlerini sürdürebilmek amacıyla evlerine şapeller yapmıştır. Bizans döneminde Hristiyanlığın resmi din kabul edilmesi ile bölgede rahat dolaşım başlar ve bu rahat dönemde Kapadokya’nın en geniş kilisesi olan Vaftizci Yahya Kilisesi inşa edilir. Bölgede pek çok manastır, kilise ve şapel bulunmaktadır. Selçuklu döneminde Müslümanlar tarafından yönetilen Kapadokya bölgesi hiçbir dini ayrımcılığa maruz kalmamıştır. Bunun en güzel örneği Vaftizci Yahya Kilisesi yakınında bulunan camidir. Bölgede, Selçuklu döneminde inşa edilmiş kiliseler bile bulunur. Paşabağ Vadisi Mantar şeklindeki peri bacalarına ev sahipliği yapan Paşabağ, aynı zamanda ziyaretiniz için almak isteyeceğiniz hediyeliklerin de bulunduğu bir alandır. Yürüyüş yollarında dolaşarak peri bacalarını keşfedebileceğiniz vadide, dünyadan elini eteğini çekmiş azizler yaşar ve peri bacalarının şapka şekilli üst kısımlarında ya da içlerinde ibadetlerini sürdürürlermiş. Bir not: Dönem dönem Paşabağ Vadisi peri bacaları üzerinde ışık şovları yapılmaktadır. Bunlardan bir tanesine denk gelebilmek için Kapadokya’ya vardığınızda etkinliklerle ilgili bilgi almalısınız. Avanos Nevşehir iline bağlı bir kasaba olan Avanos, seramikleri ve şarapları ile ünlü tarihi bir bölgedir. Burada 13. yüzyıl Selçuklu Dönemi’ne ait olduğu bilinen Sarıhan Kervansarayı ile Alaaddin Cami’yi keşfedebilirsiniz. Sinasos / Mustafapaşa Ürgüp’e 5 km uzaklıkta olan Sinasos; Rumların, Ortodoks Türklerinin ve Müslüman Türklerin mübadele dönemine kadar bir arada yaşadığı ve pek çok kültür mirasını bir arada bulabileceğiniz bir bölgedir. Burada bulunan Rum evleri, freskleri ve ilginç taş işçilikleri ile dikkatleri çeker. Aios Vasilios Kilisesi, Konstantin-Heleni Kilisesi, Manastır Vadisi Kiliseleri keşfedilecekler arasındadır. Burada bulunan bir Osmanlı dönemi kervansarayı da bölgedeki taş ve ağaç işlemeciliğinin en güzel örneklerindendir. Ürgüp Kapadokya’nın en önemli alanlarından biri olan Ürgüp, Nevşehir’e 20 km uzaklıktadır. Tipik peri bacalarının doğal nedenlerle oluşan peyzajı ilgi çekici ve etkileyicidir. Bölgeye oyulmuş kaya kilise ve manastırlarının yanında, çok daha ilginç taş oymalara da rastlayabilirsiniz. Altı Kapılı Türbe, Temenni Tepesi Türbeleri, kitabeli çeşmeler, Rum Hamamı keşfedilecekler arasındadır. Turasan Şarap Fabrikası Mahzeni Şarap üretimi hakkında detaylı bilgi almak, Kapadokya bölgesi şaraplarından tatmak ve burada alışveriş yapmak isteyenler; Ürgüp’te bulunan Turasan Şarap Fabrikası Mahzeni’ne uğramalılar. Bir not: Kapadokya şaraplarının bölgedeki toprak yapısının tüflü ve killi olması nedeniyle bildiğimiz üzümlerden farklı, kısa boylu asmalardan yapıldığını ve şarapların size apayrı bir lezzet sunacağını hatırlatmak isteriz. Gülşehir Çeşitli cami, kilise ve manastır benzeri yapılara ev sahipliği yapan Gülşehir; Nevşehir’e 20 km uzaklıkta bulunuyor. Burada, Osmanlı Sadrazamı Karavezir Mehmet Seyyid Paşa’nın yaptırdığı külliyeyi ve mantar biçimindeki benzersiz peri bacalarını bünyesinde barındıran Açıksaray ören yerini keşfedebilirsiniz. Hacıbektaş İsmini ünlü Türk düşünür Hacı Bektaş-i Veli’den alan bu bölgede, bir semah gösterisi izleyebilir; Hacıbektaş Müzesi’ni, Ozanlar Anıtı’nı, Deliktaş’ı ve Çilehane Mağarası’nı ziyaret edebilirsiniz. Uçhisar Kapadokya’nın en yüksek yerleşim birimlerinden birisi olan ve Kapadokya’nın zirvesi olarak bilinen Uçhisar, sivri bir tepede bulunan Uçhisar Kalesi ismini uçurumun kenarında olması nedeniyle almıştır. Burada ilk olarak yapmanız gereken kaleye çıkmak ve bölge manzarasını seyre dalmaktır. Ihlara Vadisi Doğanın şekillendirdiği ve insanoğlunun üzerine yorumunu kattığı Kapadokya’da bulunan büyüleyici bölgelerden bir diğeri ise Ihlara Vadisi’dir. Hasandağı volkanından çıkan lavlar; Melendiz Çayı’nın aşındırmalarıyla, 15 km uzunluğunda ve yer yer 110 metrelere kadar ulaşabilen yükseklikte kanyon görünümlü Ihlara Vadisi’ni ortaya çıkarmıştır. Vadi duvarlarına oyulmuş mezarlıklar, kiliseler ve yaşam alanları dikkat çeker. Kiliselerde bulunan ve bugünlere kadar ulaşabilmiş pek çok süsleme ise görülmeye değerdir. Derinkuyu Yeraltı Şehri Yer altı şehirleri, o zamanlar dini baskılara uğrayan Hristiyanların korunabilmek için inşa ettikleri yaşam alanları sayesinde oluşmuşlardır. Yumuşak kayaların oyulması ile oluşturulan Derinkuyu da şehir planlaması, dar geçitleri, havalandırma sistemi, şapeli ve kuyuları ile insanların zor şartlarda bulabileceği çözüm yollarının en canlı örneklerindendir. Nasıl gidilir? Kapadokya bölgesi, varış noktasını Nevşehir olarak ele alacak olursak; İstanbul’a 730, Ankara’ya 275 ve İzmir’e 765 km uzaklıkta bulunuyor. Otoyoldan Gerede-Ankara çevre yoluna kadar devam edin. Kırşehir’den sonra Mucur’u geçin. Hacıbektaş, Gülşehir ve Avanos üzerinden Ürgüp ve Göreme'ye ulaşabilirsiniz.